Wat is IAG

Doel

Het doel van de Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling (IAG) is dat de kinderen in het gezin thuis kunnen blijven wonen of opnieuw thuis kunnen wonen. Dit wordt vertaald in de volgende subdoelen na afloop van een IAG-traject:

• Gedragsproblemen van het kind of de kinderen zijn verminderd.
• Ouders ervaren minder opvoedingsbelasting en hun opvoedingsvaardigheden zijn vergroot.
• Het gezin heeft een sociaal netwerk en maakt daar gebruik van.

Doelgroep

De doelgroep voor IAG bestaat uit gezinnen die te maken hebben met meerdere complexe problemen:

• Er is minstens één thuiswonend of terug te plaatsen kind tussen de 0 en 18 jaar. Indien er sprake is van een verstandelijke beperking kan het gaan om jeugdigen tot 23 jaar.
• De ouders ervaren een bovengemiddelde opvoedingsbelasting en hebben benedengemiddelde opvoedingsvaardigheden.
• Eén of meer kinderen in het gezin kampt met ernstige internaliserende en/of externaliserende gedragsproblematiek.
• Er zijn problemen met het netwerk: een sociaal netwerk rond het gezin ontbreekt, of het sociale netwerk biedt weinig ondersteuning, of het gezin ervaart conflicten binnen het netwerk.
• Aanvullend op de problemen in de opvoeding en de problemen van de kinderen heeft het gezin problemen op minimaal één van de volgende terreinen:
  - eigen problemen ouders (psychische / psychiatrische problematiek)
  - problemen rond echtscheiding, het samengaan van gezinnen en relatieproblemen (waaronder huiselijk geweld)
  - problemen in de omstandigheden van het gezin (werkloosheid ouder, financiële problemen, wonen in een achterstandswijk)
• De gezinnen zijn onvoldoende bereid of in staat om naar een instelling toe te komen voor hulp of kunnen onvoldoende profiteren van hulp die buiten hun eigen omgeving op individueel niveau wordt aangeboden, omdat ze niet voldoende in staat bleken aangeleerde vaardigheden toe te passen in de eigen omgeving.
• De ouders beschikken over het vermogen tot zelfreflectie en zijn in staat om het binnen IAG geleerde in de praktijk toe te passen.

Fasering

IAG wordt opgedeeld in drie fasen, die achtereenvolgens plaatsvinden in het gehele IAG-traject van vijf tot zeven maanden:

• Startfase (vier tot zes weken): focus op opbouwen van een werkrelatie, analyseren en ordenen van de problemen en het gezamenlijk opstellen van doelen.
• Veranderingsfase (tien tot veertien weken): in twee wekelijkse bezoeken van anderhalf tot twee uur wordt gezamenlijk aan doelen gewerkt.
• Afbouw en afscheid (zes tot acht weken): focus op vasthouden van het geleerde.

Aanpak

De basis van IAG bestaat uit twee elementen. Ten eerste is de IAG-hulpverlener gericht op het opbouwen en onderhouden van een goede werkrelatie met de gezinsleden. Dit betekent dat de IAG-hulpverlener aansluit bij de behoeften, motivatie en krachten van het gezin en gericht is op de toekomst. Een positieve en respectvolle basishouding van de IAG-hulpverlener is een belangrijke voorwaarde hiervoor. Ten tweede heeft de IAG-hulpverlener in alle fasen van de hulp aandacht voor de veiligheid van de kinderen in het gezin en de andere gezinsleden.

Tijdens het IAG-traject maakt de IAG-hulpverlener samen met het gezin gebruik van verschillende instrumenten, technieken en middelen, die samen de IAG-aanpak vormen. De onderdelen binnen de behandeling kunnen als volgt worden ingedeeld:

1. oplossingsgerichte gespreksvoering
2. geven van psycho-educatie
3. leren van vaardigheden aan gezinsleden
4. gezinstherapeutische technieken
5. vergroten en benutten van het sociaal netwerk rond het gezin.

De behandeling is erop gericht:

• Vaardigheden die al bij ouders en kinderen aanwezig zijn te versterken en nieuwe vaardigheden aan te leren.
• Samen op zoek te gaan naar oplossingen, waarbij oorzaken van problemen worden aangepakt.
• De veiligheid van kinderen binnen een gezin te waarborgen.
• Ouders weer vertrouwen te geven in de opvoeding van hun kind(eren).
• Positieve aspecten in het gezin te versterken.

Resultaat

In onderzoek is vastgesteld dat IAG leidt tot een afname van gedragsproblematiek bij kinderen en tot een verbetering van opvoedvaardigheden bij ouders. IAG is daarmee erkend met 'eerste aanwijzingen voor effectiviteit'. Meer informatie over de onderzoeksresultaten vind je onder 'Kennis en onderzoek'.

Een IAG-traject wordt succesvol afgesloten als de volgende resultaten zijn bereikt:

• Ouders zijn in staat te voorzien in de minimale basiszorg, waarbij sprake is van adequate fysieke, psychische en affectieve leefomstandigheden voor de kinderen, waarmee de opvoedsituatie voldoende veilig is.
• Ouders merken dat het opvoeden van hun kind beter gaat, soms met wat lichte vervolghulp. Ouders hebben nieuwe vaardigheden geleerd, staan meer in hun kracht en er is meer rust in het gezin. De communicatiepatronen in het gezin zijn verbeterd.
• Een kind kan thuis weer veilig opgroeien en ontwikkelt zich goed, binnen de eigen mogelijkheden, en gedragsproblemen zijn verminderd.

Zie voor meer informatie over IAG: beschrijving IAG als onderdeel van de erkenning 'eerste aanwijzingen voor effectiviteit'.

(Bron, IAG Nederland, www.iag-nederland.nl)